بسمه تعالی

تلخیصی از مقاله : مدیریت نرم و دین مدار

تألیف : حسین یارقلی

دی ماه 89

یا واهب العقل لک المحامد الی جنابک انتهی المقاصد

مقدمه: مدیریت اسلامی در آئینه زلال اسلام که همان قرآن کریم و سنن اهل بیت عصمت و طهارت می باشد درخشش ویژه ای داشته و با تبیین اصول و مبانی مدیریت و وظائف مدیران تعهد و تخصص را دو بال پرواز این عرصه قرار داده و نقش مدیریت در نظام مندی جامعه و سازمان را به عنوان یک فرآیند نرم افزاری مورد تاکید قرار داده است.

تعریف : مدیریت عبارت است از کار کردن با دیگران و از طریق دیگران ؛برای رسیدن به هدف های سازمان و هدف های کارکنان و در این تعریف بر سه نکته تاکید شده است 1)تاکید بر انسان ها در سازمان 2) توجه به اهداف نه فعالیت 3)ادغام اهداف فردی با اهداف سازمانی.

و مدیریت اسلامی فرآیندی است تلفیقی از هنر و علم تطبیقی با آموزه های دینی جهت به کار گیری منابع انسانی برای رسیدن به اهداف آن سازمان که متاثر از ارزشه های الهی باشد.

مدیریت اسلامی سبکی دین مدارانه و خدا محور بوده و بر خلاف مدیریت غیر دینی که سبکی است دنیا مدار و سود محور است.

اهمیت جایگاه مدیران:در اهمیت نقش و جایگاه مدیریت همین بس که امام علی (ع) این گونه برآن جایگاه تاکید می گردد و می فرماید : جایگاه و نقش من در مقایسه با حکومت اسلامی چون محور آسیاب به آسیاب است که دور آن حرکت می کند(نهج البلاغه خطبه 3)

و نیز امام رضا (ع) می فرماید در مطالعه بشر؛ هیچ گروه با ملتی را نمی یابیم که در زندگی موفق و پایدار باشد مگر به وجود مدیر و سر پرستی که امور مادی آنان را مدیریت کند (بحار الانوارعلامه مجلسی ج23ص32)

فرهنگ سازمانی :فرهنگ سازمانی شیوه انجام امور را در سازمان برای کارکنان ترسیم می کند و اصحاب نظر در رفتار سازمانی خصوصیات و فرهنگ سازمانی را در ده ویژگی خلاصه کرده اند که عبارت اند از: ابتکار فردی، مسئولیت پذیری، هدایت و سرپرستی، انسجام، کنترل، هویت، تشویق و قدردانی، تحمل اختلاف سلیقه و الگوی ارتباطی .

فراز و فرود سازمانی: اگر فراز و فرود یک سازمان یا حرکت اجتماعی به شکل منحنی ترسیم شود باید گفت آن سازمان و حرکت اجتماعی پویش و رویش خود را با موفقیت ادامه می دهد که خط فراز خود را تداوم بخشیده و از نزدیک شدن به خط سقوط مصون سازی نماید.

اصول مدیریت از منظر علی (ع):عبارت اند ازصبر و تحمل ،صداقت،امانتداری،آگاهی و تخصص،پرهیز کاری،عدالت، مهربانی،توجه به وضعیت معیشتی کارکنان.....

وظائف مدیریت از دیدگاه امام علی (ع):عبارت اند از برنامه ریزی،سازمان دهی،دقت در گزینش کارکنان، مشورت، هماهنگی،امور مالی، کسب اطلاع از رفتار کارگزاران،نظارت.

مدیران ژرف اندیش:به خوبی می دانند که : سازمان یعنی مجموعه ای از انسانها که به تعبیر امام علی (ع) هر کدام جهانی بزرگ را با تمام اسرار و معماهایش را در خود دارد و بدون آنها سازمان وجود خارجی پیدا نمی نماید.

و نیز می دانند که : مدیریت حکومت بر سازمان نیست بلکه نشستن بر دل های کارکنان است.

فشارهای عصبی :یکی از موارد بسیار مهم در ارتقاء سطح عملکردی کارکنان توجه به بهداشت روانی آنان است و مهم ترین موضوع که باید مورد توجه مدیران قرار گیرد کاستن از فشارهای عصبی در محیط کاری کارکنان یک سازمان است.

نتیجه گیری : یک مدیریت نرم و دین مدار می تواند با بهره گیری از هنر مدیریتی نرم خود و آموزه های دینی و آموخته های علمی ضمن به کار گیری توان جسمی کارکنان افکار و اذهان آنان را در جهت اهداف و آرمانهای یک سازمان به خدمت بگیرد.

پیشنهاد:تشکیل مجمع مشاوران مدیر کل برای بررسی وضعیت روحی و مشکلات شخصی کارکنان، میزان دل بستگی به کار و پست مورد تصدی خود و نیز ترسیم نقشه راه مدیریت نرم با هدف ارتقاء روحیه کارکنان و شناخت علل و عوامل انگیزشی هر کدام از کارکنانو ترسیم شیوه تقویت آن بر اساس آموزه های دینی و یافته های علمی منطبق با مکتب اسلام .

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

موفق باشید.